دستورالعمل حساب جاری

حساب جاری عادی : نوعی سپرده قرض الحسنه می باشد که بانک برای مشتری افتتاح نموده و مشتری با امضاء چک، دستور پرداخت تمام یا قسمتی از سپرده (تا میزان سپرده) در وجه حامل یا شخص معینی یا بحواله کرد به بانک را صادر می نماید.
 
حساب جاری متمرکز : همانند حساب جاری عادی بوده که به درخواست مشتری به نام وی توسط بانک افتتاح و مشتری با صدور و امضاء چک دستور پرداخت تمام یا قسمتی از موجودی(حداکثر تا میزان موجودی)در وجه حامل یا شخص معین یا به حواله کرد، به بانک را صادر نماید. واریز وجه به حساب و برداشت از حساب مذکور در کلیه شعب امکانپذیر می باشد.
 
 
شرایط عمومی افتتاح حساب جاری: 
1. داشتن سواد خواندن و نوشتن
توضیح : در افتتاح حساب جاری برای افراد نابینا، بی سواد و معلول ، متقاضی باید دارای مهر بوده و یک نفر را به عنوان امین معرفی نماید.
2. داشتن معرف : معرفی یک نفر از مشتریان که نزد بانک ،حساب جاری داشته و یا برای رییس شعبه شناخته شده باشد افراد ذیل در صورت اخذ تاییدیه نیازی به معرف جهت افتتاح حساب جاری ندارند : پزشکان ، وکلا و کارشناسان رسمی دادگستری به ترتیب می توانند با اخذ تاییدیه از سازمان نظام پزشکی و کانون وکلا و کارشناسان رسمی بدون داشتن معرف حسابجاری افتتاح نمایند.

توضیح : جهت اشخاص خارجی داشتن یک نفر معرف از مشتریان بانک و یا فردی که مورد تایید رییس شعبه بوده و یا معرفی یک نفر از سازمانهای دولتی و یا سفارتخانه خارجی ذی ربط دال بر شناسائی و تائید متقاضی افتتاح حساب الزامی می باشد.
3. نداشتن سابقه صدور چک برگشتی در شبکه بانکی کشور بر اساس استعلام از بانک مرکزی برای متقاضی و برای وکیل او.
4. داشتن حداقل 18 سال تمام یا ارائه حکم رشد از دادگاه
5. افتتاح حساب به وکالت از طرف اشخاص با قبول شرایط عمومی افتتاح حساب بلامانع می باشد.
6. افتتاح حساب برای اشخاص حقوقی به وسیله صاحبان امضاء مجاز بلامانع است.
7. افتتاح حساب مشترک بین دو یا چند نفر نزد بانک بلامانع می باشد
8. برای هرفرد حقیقی فقط یک فقره حساب جاری افتتاح می گردد

* هزینه تمبر مالیاتی : هزینه تمبر مالیاتی بر عهده بانک می باشد ولی در صورتیکه پس از افتتاح مشتری بخواهد حساب را انتقال ویا مشترک کند هزینه 
تمبر مالیاتی از مشتری اخذ می شود .

 

شرایط افتتاح حساب جاری برای اشخاص حقیقی :
 بانک می تواند با رعایت موارد زیر مبادرت به افتتاح حساب جاری برای شخص حقیقی نماید :
1- داشتن حداقل 18 سال تمام یا صدور حکم رشد از دادگاه صالحه
2- نداشتن سابقه چک برگشتی
3- حصول اطمینان از رعایت مفاد ماده 21 قانون صدور چک
تبصره : سابقه چک برگشتی (ماده 21 قانون صدور چک):اطلاعات مربوط به چک برگشتی رفع سوء اثر نشده ای است که در سامانه اطلاعاتی بانک مرکزی موجود می باشد .
4- نداشتن بدهی جاری
5- معرفی فردی به عنوان وکیل برای شخص خاص
بانک موظف است هنگام افتتاح حساب جاری برای شخص خاص ترتیبی اتخاذ نماید که موقع افتتاح حساب ، مهر شخص خاص با امضای وکیلی که مجاز به امضای چک از طرف وی است ، به بانک معرفی شود. در این صورت چک های صادره از طرف شخص خاص ، علاوه بر مهر وی مشتمل بر امضای معرفی شده طبق نمونه نیز خواهدبود .

تبصره: برای شخص حقیقی خارجی علاوه بر موارد فوق ، داشتن گذرنامه معتبر به همراه اجازه اقامت دائم و اجازه اشتغال الزامی است .
• حداقل موجودی افتتاح حساب جاری برای اشخاص حقیقی 100/000 ریال می باشد .
• ممنوعیت افتتاح بیش از یک فقره حسابجاری انفرادی و یک فقره حسابجاری مشترک (بطور همزمان یا غیر همزمان) صرفا جهت اشخاص حقیقی می باشد . 
• افتتاح حساب جاری مشترک بین اشخاص حقیقی و حقوقی و یا به صورت توامان بلامانع می باشد .
• افتتاح حساب به وکالت از افراد و یا استفاده از حساب ، طبق قوانین موجود ناظر بر موضوع وکالت بلامانع می باشد .
• با عنایت به اینکه در قانون صدور چک و قانون تجارت محدودیتی برای مدت ارائه چک و مطالبه وجه آن از بانک محال علیه پیش بینی نگردیده لذا از تاریخ مندرج بر روی هر چک هر زمان که ذینفع چک به بانک مراجعه نماید ، میتواند وجه چک را مطالبه نماید .
 
شرایط افتتاح حساب جاری برای شخص حقوقی :
• بانک می تواند با رعایت موارد زیر مبادرت به افتتاح حساب جاری برای شخص حقوقی نماید :

1- دارا بودن شرایط افتتاح حساب جاری برای اشخاص حقیقی عضو هیات مدیره و اشخاص حقیقی که به نمایندگی از سایر اشخاص حقوقی در هیات مدیره عضو می باشند و همچنین اشخاص حقیقی که به نمایندگی از شخص حقوقی مجاز به امضا می باشند 
2- شخص حقوقی باید در داخل کشور و در مرجع ثبت شرکت ها به ثبت رسیده و یا شرکت در شرف تاسیس باشد.
3- ارائه مستندات مثبته ، در خصوص تاسیس و همچنین اختیارات و وظایف قانونی صاحبان امضای مجاز شخص حقوقی که به موجب قوانین خاص ایجاد شده و نیاز به ثبت در مرجع ثبت شرکتها ندارد.
تبصره : منظور از اشخاص حقوقی که به موجب قوانین خاص ایجاد شده اند ، اشخاصی هستند که طبق قانون مصوب مجلس شورای اسلامی ایجاد می شوند همانند کمیته امداد ، بنیاد مسکن و ...
4- ارائه تاییدیه از وزارت امورخارجه برای سفارت خانه ها ، سازمان ها و نهادهای بین المللی
5- نداشتن سابقه چک برگشتی
6- حصول اطمینان از رعایت مفاد ماده 21 قانون صدور چک
7- نداشتن بدهی غیر جاری

• افتتاح حساب جاری برای شعب شرکتها باید توسط دفتر مرکزی آنها انجام شود .متقاضی می تواند حق برداشت از حساب را به نماینده / نمایندگان خود در شعب شرکت خود ، در صورت تجویز اساسنامه شرکت ، تفویض نماید .
•افتتاح حساب جاری به نام نمایندگی شرکتها باید با توجه به شخصیت نمایندگی (از نظر حقیقی یا حقوقی بودن) در چارچوب ضوابط تعیین شده ، انجام شود .
• افتتاح حساب جاری برای موسسات و نهادهایی که در مرجع ثبت شرکتها به ثبت نرسیده اند ، مجاز نمی باشد .
• حداقل موجودی افتتاح حساب جاری برای اشخاص حقوقی1/000/000 ریال می باشد 
•افتتاح حساب جاری مشترک بین اشخاص حقیقی و حقوقی و یا به صورت توامان بلامانع می باشد .

فرآیند نحوه تحویل دسته چک به مشتری :
• تحویل دسته چک به مشتری منوط به رعایت الزامات ذیل می باشد :
1- دریافت درخواست کتبی یا الکترونیکی مشتری یا وکیل وی برای صدور و تحویل دسته چک
2- حصول اطمینان از واجد شرایط بودن مشتری برای دریافت اولیه یا مجدد دسته چک صرفا از طریق سامانه متمرکز
3- ارسال دعوت نامه رسمی دارای شماره ، تاریخ ، امضاء مجاز و مهر مبنی بر دریافت دسته چک ، به نشانی پستی مشتری 
4- تحویل دسته چک به مشتری یا وکیل وی توسط بانک ، پس از اخذ دعوت نامه ارسالی و احراز هویت وی
• اعطای دسته چک برای" حساب جاری موقت " مجاز نمی باشد .
• تحویل دسته چک به مشتری دارای سابقه چک برگشتی ، بدهی غیر جاری و یا مشمولین ماده 7 قانون صدور چک ممنوع است
• تحویل دسته چک به مشتری که حساب جاری وی به موجب دستور مرجع قضایی مسدود شده ، مجاز نمی باشد .
• تحویل دسته چک جدید منوط به بازگشت حداقل 4/5 از برگه های آخرین دسته چک مشتری ، اعم از صادر شده یا ابلاغ شده ، به بانک خواهد بود .
تبصره : رعایت 4/5 برای تمامی مشتریان (عادی ، خاص ، معتبر و ...) الزامی می باشد . 

فسخ حساب‌هاي قرض‌الحسنه جاري داراي چك‌هاي در گردش، برگشتي، مسدود

1- فسخ حساب‌هاي قرض‌الحسنه جاري كه مسدود نبوده و فاقد هر گونه سابقه چك برگشتي رفع سوء اثر نشده هستند ليكن بنا به اظهار صاحب حساب، تعدادي از چك‌هاي وي به دلايل مختلف مفقود گرديده و يا در دسترس نمي‌باشند، بنا به درخواست صاحب حساب بلامانع است. در اين صورت، اخذ تعهدنامه  از صاحب/ صاحبان حساب مبني بر قبول مسئوليت چك‌هاي در گردش وي كه به بانك ارائه مي‌گردد و همچنين صدور گواهي‌نامه عدم پرداخت چك  براي ذينفعان احتمالي اين چك‌ها و ارسال اطلاعات آن به بانك مركزي جمهوري اسلامي  الزامي مي‌باشد.

2- بستن حساب قرض‌الحسنه جاري كه مسدود نبوده، در صورتي كه قبلاً براي چك/ چك‌هاي آن حساب گواهي‌نامه عدم پرداخت صادر شده و هنوز منجر به صدور كيفرخواست نگرديده است، بنا به درخواست صاحب حساب، ضمن اخذ تعهدنامه مذكور، بلامانع مي‌باشد. بديهي است بستن حساب در اين حالت مانع مراجعه ذينفع يا دارنده چك به محاكم قضايي و همچنين رافع مسئوليت صادركننده چك و صاحب حساب نخواهد بود.

3- در صورت صدور دستور مقامات و نهادهاي رسمي نظير مراجع قضايي يا دواير اجراي ثبت، حساب مورد نظر با رعايت شرايط و ضوابط ذي‌ربط، حَسب مورد فسخ يا وجوه آن توقيف مي‌گردد.

4-در صورت فوت صاحب حساب، مادامي‌كه مراتب به اطلاع شعبه نرسيده باشد، پرداخت چك‌هاي صادره عهده حساب متوفي، مسئوليتي را متوجه بانك نمي‌نمايد. اما به محض اطلاع از فوت صاحب حساب، شعبه بايد اقدام به انسداد حساب نموده و متعاقب ارائه مدارك مورد نياز قانوني توسط وراث (گواهي حصر وراثت و تأديه ماليات بر ارث) اقدام به پرداخت وجوه به وراث و بستن حساب (با رعايت مفاد بندهاي 1 و 2 فوق) نمايد.